Η Ευρώπη αντιμετωπίζει οικονομικές προκλήσεις: Ανάλυση και προτάσεις
Η Ευρώπη βιώνει μια περίοδο οικονομικής στασιμότητας, πλήττομενη από το ενεργειακό σοκ που πυροδότησε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τον αυξανόμενο προστατευτισμό από τις ΗΠΑ και την Κίνα, και τον γηράσκοντα πληθυσμό της. Αντιμέτωπη με δυσμενείς συνθήκες, η ήπειρος οφείλει να χαράξει μια αυτόνομη οικονομική πολιτική, εστιασμένη στην τόνωση της ανάπτυξης.
Στασιμότητα και προκλήσεις:
Η ευρωπαϊκή οικονομία υστερεί σε σχέση με τις ΗΠΑ και την Κίνα. Η ανάπτυξη την τελευταία δεκαετία ήταν 4%, σε σύγκριση με 8% για την Αμερική. Από το τέλος του 2022, η Ευρώπη, μαζί με τη Βρετανία, δεν έχει παρουσιάσει καμιά ανάπτυξη.
Πολλαπλοί παράγοντες συμβάλλουν στην οικονομική στασιμότητα:
- Ενεργειακό σοκ: Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία εκτόξευσε τις τιμές ενέργειας, ασκώντας πίεση στις επιχειρήσεις και στους καταναλωτές.
- Προστατευτισμός: Η στροφή προς προστατευτικές πολιτικές από τις ΗΠΑ και την Κίνα θέτει σε κίνδυνο τις ευρωπαϊκές εξαγωγές, ύψους 500 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2023.
- Γηράσκων πληθυσμός: Ο πληθυσμός της Ευρώπης γερνά με ταχείς ρυθμούς, μειώνοντας το εργατικό δυναμικό και ασκώντας πίεση στα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης.
- Ατελές ρυθμιστικό πλαίσιο: Οι αυστηρές και κατακερματισμένες ρυθμίσεις δυσχεραίνουν την ανάπτυξη, ιδίως στον κλάδο των υπηρεσιών.
- Ατελής ενοποίηση: Η αγορά υπηρεσιών της ΕΕ παραμένει κατακερματισμένη, ενώ η κεφαλαιαγορά δεν έχει ενοποιηθεί πλήρως.
Προτάσεις για ανάπτυξη:
Η αντιμετώπιση των οικονομικών προκλήσεων απαιτεί μια στροφή προς την ανάπτυξη:
- Επενδύσεις σε υποδομές, εκπαίδευση, έρευνα και ανάπτυξη: Η στροφή προς αυτούς τους τομείς θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας και θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης.
- Ολοκλήρωση της ευρωπαϊκής αγοράς: Η άρση των εμποδίων στην αγορά υπηρεσιών και η ενοποίηση των κεφαλαιαγορών θα τροφοδοτήσουν την ανάπτυξη.
- Μεταρρύθμιση του ρυθμιστικού πλαισίου: Η απλοποίηση και η εναρμόνιση των ρυθμίσεων θα διευκολύνουν την επιχειρηματική δραστηριότητα.
- Υπογραφή εμπορικών συμφωνιών: Η εξωστρέφεια και η ανάπτυξη εμπορικών σχέσεων με άλλες χώρες θα ωφελήσουν την ευρωπαϊκή οικονομία.
- Διασύνδεση των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας: Η ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και η προώθηση της “πράσινης” μετάβασης.
Η Ευρώπη οφείλει να χαράξει μια αυτόνομη οικονομική πολιτική, εστιασμένη στην ανάπτυξη. Η υιοθέτηση προστατευτικών μέτρων θα είναι αντιπαραγωγική. Αντιθέτως, η στροφή προς την καινοτομία, την ενοποίηση και την εξωστρέφεια θα οδηγήσει σε μακροπρόθεσμη ευημερία.
